موضوع: اقامه نماز

آیه:وَأَقِیمُوا الصَّلَاةَ وَآتُوا الزَّکَاةَ وَارْکَعُوا مَعَ الرَّاکِعِینَ(سوره بقره،43)

ترجمه:نماز را بپادارید و زکات را بپردازید و همراه با رکوع کنندگان، رکوع نمایید  .

شرح وتوضیح:

   به دنبال پیمانی که خداوند از یهود گرفته بود ، و از جمله آن پیمان ، ایمان به پیامبران الهی و اطاعت فرمانهای او بود ، در سه آیه مورد بحث به نه بخش از دستوراتی که به یهود داده شده اشاره می کند .

نخست می فرماید به آیاتی که بر پیامبر اسلام (ص) نازل شده ایمان بیاورید سپس می گوید  شما نخستین کسی نباشید که به این کتاب آسمانی کفر می ورزید و آن را انکار می کنید وبعد می گوید شما آیات مرا به بهای اندکی نفروشید و آن را با یک میهمانی سالیانه معاوضه نکنید و در چهارمین دستور می گوید تنها از من بپرهیزید ودر ادامه می فرماید حق را با باطل نیامیزید تا مردم به اشتباه بیفتند و حق را مکتوم ندارید در حالی که شما می دانید و آگاهید .

و بالاخره در این آیه هفتمین و هشتمین و نهمین دستور را به این صورت بازگو می کند: نماز را بپا دارید زکات را ادا کنید ، و ( عبادت دسته جمعی را فراموش ننمائید ) با رکوع کنندگان رکوع نمائید ( و اقیموا الصلوة و آتوا الزکاة و ارکعوا مع الراکعین ) .

با اینکه دستور اخیر اشاره به مساله نماز جماعت است ، ولی از میان تمام افعال نماز تنها رکوع را بیان کرده و می گوید : با رکوع کنندگان رکوع کنید این تعبیر شاید به خاطر آن باشد که نماز یهود مطلقا دارای رکوع نبود ، این نماز مسلمانان است که یکی از ارکان اصلی آن ، رکوع محسوب می شود .

جالب اینکه نمی گوید : نماز بخوانید ، بلکه می گوید : اقیموا الصلوة ( نماز را بپا دارید ) یعنی تنها خودتان نمازخوان نباشید بلکه چنان کنید که آئین نماز در جامعه انسانی بر پا شود ، و مردم با عشق و علاقه به سوی آن بیایند .

بعضی از مفسران گفته اند تعبیر به اقیموا اشاره به این است که نماز شما تنها اذکار و اوراد نباشد بلکه آن را بطور کامل بپا دارید که مهمترین رکن آن توجه قلبی و حضور دل در پیشگاه خدا و تاثیر نماز در روح و جان آدمی است .

در حقیقت در این سه دستور اخیر ، نخست پیوند فرد با خالق ( نماز ) بیان شده ، و سپس پیوند با مخلوق ( زکات ) و سر انجام پیوند دسته جمعی همه مردم با هم در راه خدا ! .

پیام های اصلی این آیه به شرح زیر می باشد.(تفسیر نور)

1-     بعد از دعوت به ایمان، دعوت به عمل صالح است. «آمنوا... اقیموا»

2-     نماز و  زکات، در آئین یهود نیز بوده است. «اقیموا الصلوة و اتوا الزکوة»

3-     رابطه با  خدا، از طریق نماز و کمک به خلق خدا، از طریق زکات و همراهى با دیگران، یک مثلّث  مقدّس است. «اقیموا، اتوا، ارکعوا»

4-     اصل فرمان نماز، با جماعت است. اساس دین  بر حضور در اجتماع و دورى از انزوا و گوشه‏نشینى است. «وارکعوا مع الراکعین».